T.C. Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı
-: (GMT + 3)
Select Language

İran Eğitim Sistemi

İran'da eğitim merkezi bir sistemle işlemekte ve K-12 eğitimi (Türkiye, ABD, Kanada, Güney Kore, Filipinler, Mısır, Avustralya, Hindistan ve bazı diğer ülkelerde uygulanan sistem) ile yükseköğrenim şeklinde bölünmüştür. İlkokul (Debestân) altı yıl süreli olarak 6 yaşında başlar. Ortaokul ( Debirestân- Devri Evvel), yedinci sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar üç yıllık Dabirestân'ı içerir. İlköğretimde İranlı öğrencilere Farsça, matematik, fen bilimleri, sosyal bilgiler (tarih ve coğrafya dahil), sanat, beden eğitimi, din eğitimi ve Kur'an-ı Kerim çalışmalarını kapsayan geniş kapsamlı bir müfredat öğretilmektedir.

İlköğretim zorunludur. Ücretsiz devlet okullarının yanı sıra öğrenim ücretleri yüksek olan özel okullar da bulunmaktadır. İlk ve orta öğretim Milli Eğitim Bakanlığı'nın, yükseköğretim ise Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanlığı ile Sağlık ve Tıp Eğitimi Bakanlığı'nın (Tıp öğrenimi için) denetimi altındadır. 

İran'daki yetişkin nüfusun yaklaşık %86'sı okuryazardır. Bu oran, cinsiyet ayrımı yapılmaksızın 15-24 yaş arası genç yetişkinlerde %97'yi geçmektedir.  lköğretimden yükseköğretime kadar İran'ın modern okul ağı, benzer gelir ve büyüklükteki diğer ülkelerle karşılaştırılabilir düzeydedir.

Lise (Debirestân- Devre Duum) üç yıl olup zorunlu değildir. Bu seviyedeki öğrenci teorik, mesleki/teknik veya manuel alanlarda, her programda kendi uzmanlıklarına göre eğitim alabilir. Lise düzeyinde öğrenciler akademik, teknik veya mesleki alanlardan hangisini takip etmek istediklerini seçebilirler. Akademik yolu izleyenler yükseköğrenime hazırlanır; öğrenciler matematik, fizik ve kimya, doğa bilimleri veya sosyal bilimler ve beşeri bilimlere yönelen yolları seçebilirler. Teknik veya mesleki yolları takip etmeyi seçen öğrenciler, akademik kurstaki öğrencilerden çok farklı bir müfredat izleyerek, liseden hemen sonra işgücüne katılmaya hazırlanırlar.

Yükseköğrenime girmenin şartı, lise diplomasına sahip olmak ve Fransız bakalorya sınavına benzeyen (çoğu üniversite ve çalışma alanı için) ulusal üniversite giriş sınavını, İran Üniversite Giriş Sınavını (Konkur) geçmektir. Konkur sınavı, genel kültür, Fars dili, tarih, matematik ve yabancı dili değerlendiren oldukça titiz bir sınavdır. Sınavın son derece zorlu olduğu biliniyor; sınava girenlerin yalnızca yüzde 10'u bir devlet üniversitesine yerleşiyor. Konkur sınavı farklı geçmişlere sahip insanlara açıktır; 2021'de Konkur sınavına girenlerin yaşları en küçüğü 13 ile en yaşlısı 81 arasında değişiyordu. Ayrıca sınava girenlerin yüzde 59,5'i kadındı.

Yükseköğrenim üniversiteler, teknoloji enstitüleri, tıp fakülteleri ve toplum kolejleri tarafından sağlanmaktadır.  Yükseköğrenim farklı diploma seviyelerine göre bölümlere ayrılmıştır: Fevk-e-Diplom veya Kardani, iki yıllık yükseköğrenimden sonra, Karşenasi (lisans) dört yıllık yükseköğrenimden sonra verilir. Kārşenasiyi Erşad, iki yıllık bir eğitimin (yüksek lisans) ardından verilir. Bundan sonra doktora sınavı ile adayın doktora programına (Doktora) devam etmesine olanak tanınır.

İnsan Hakları Ölçüm Girişimi İran'ın, ülkenin gelir düzeyine göre eğitim hakkı için yerine getirmesi gerekenin %91,0'ini yerine getirdiğini tespit ediyor. 

Hükümet 2023'te yeni özel okul açılmasını yasakladı.

İran okullarında okutulan diğer konular arasında sanat, spor, iş ve teknoloji, düşünme ve araştırma ve en önemlisi Kur'an-ı Kerim’in öğretilmesi yer almaktadır. Bu konular aynı zamanda okul müfredatının bir parçasını oluşturur.

Başlıca Üniversiteler şunlardır:

Tahran Üniversitesi
Şehid Beheşti Üniversitesi
Şerif Teknoloji Üniversitesi
İran Bilim ve Teknoloji Üniversitesi
İran Tıp Bilimleri Üniversitesi
İsfahan Tıp Üniversitesi
Tarbiyet Müearris Üniversitesi
Allame Tabatabai Üniveristesi 
K.N.Tusi Teknoloji Üniversitesi
Şiraz Üniversitesi
Meşhed Firdevsi Üniversitesi
İsfahan Teknoloji Üniversitesi
İmam Humeyni Uluslararası Üniversitesi
İslami Azad Üniversitesi Merkez Tahran
İslami Azad Üniversitesi, Bilim ve Araştırma
Dinler ve Mezhepler Üniversitesi
El-Mustafa Üniversitesi

  • DAKA İLETİŞİM HATTI
  • 0 432 485 10 15
  • Daka İran Masası İletişim Hattı
  • 0 432 485 10 24
  • Adres
  • Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı
    Şerefiye Mah. Cumhuriyet Cad. 943. Sok. No:1 65140 İpekyolu / Van
  • E-Posta
  • kuk@daka.org.tr
SOSYAL MEDYADA DAKA
Copyright © 2019. Her Hakkı Saklıdır. Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Web Tasarım